خدادرمانی در قرآن و سنت(۸)

۵-خرمى و شادابى و ضد آن سستى و کسالت؛
سستی و کسالت عمدتا منشا عقلی دارد و علامت بیماری عقلی است .  

مثلا منافقان نماز می خوانند اما با سستی و کسالت. 

  وَإِذَا قَامُواْ إِلَى الصَّلاَةِ قَامُواْ کُسَالَى (نساء ۱۴۲) 

وَلاَ یَأْتُونَ الصَّلاَةَ إِلاَّ وَهُمْ کُسَالَى (توبه ۵۴) 

یکی از علل کسالت و سستی خود مشغولی و افکار اتوماتیک انتقادی است و منابع انرژی انسان را از درون خالی می کند . 

جمله خلقان سخره ی اندیشه اند، زان سبب خسته دل و غم پیشه اند 

من چو مرغ اوجَم، اندیشه مگس      کی بود بر من مگس را دسترس 

خدا درمانی در قرآن و سنت(7)

۴- دوستی و دشمنی  

درخت دوستی بنشان که کام دل ببار آرد 

نهال دشمنی برکن که رنج بی شمار آرد 

انسان در بیرون ممکن است دشمن داشته باشد و از آن جائیکه دنیا در نظر قرآن چیزی جز بازی و سرگرمی نیست(و ماالحیوه الدنیا لهو ولعب) دوستی و دشمنی در دنیا نوعی بازی است و انسان وقتی در قلب اش دشمنی ودرگیری داشته باشد قطعا عذاب می بیند زیرا در قلب اش جز خودش وجود ندارد و درحقیقت هر جنگ درونی ، جنگ با خود است و در آن پیروز وجود ندارد و همه اش شکست است . انسان به کمال عقل رسیده در درون جز خدا نمی بیند و با خود ، دیگران ، محیط و .... در صلح و سلم است.

خدا درمانی در قرآن و سنت(6)

۳- رضاء و خوشنودی و ضد آن سخط و قهر و خشم  

انسان وقتی از دیگران و یا مکان ها و یا اتفاقات و یا هر چیز دیگری ناراضی باشد ، اگر در گذشته باشد موجب رنجش او می شود و اگر در حال باشد موجب عصبانیت و خشم و اگر احتمال وقوع آن در آینده باشد موجب نگرانی و ترس ودلهره می شود.  

 

در قرآن هم از بهشت زمینی و مادی بالاتر ، بهشت رضوان الهی است . و بالاترین ذرجه تکامل هم رسیدن به نفس راضیه و مرضیه است و در این مرحله انسان تسلیم اراده ی الهی است و اراده ی خداوند برای او درحقیقت اراده ی اوست و بین اراده  و خواسته ی انسان و خواسته ی خدا تفاوتی وجود ندارد.

خدا درمانی در قرآن و سنت(5)

ما در این جا به مواردی از سربازان عقل وجهل اشاره می کنیم  

1- سلامت : می گویند عقل سالم در بدن سالم است و یکی از جنود عقل ، سلامتی است و وقتی سلامتی انسان به خطر می افتد و انسان در عذاب قرار می گیرد حتی ممکن است سلامتی جسمی باشد در حقیقت نوعی نقص و بیماری عقل هم پدید می آید و لشکریان جهل و شیطان ما را آلوده می کنند .  

در قرآن آمده که ایوب را شیطان مس کرد و به بلا و بیماری گرفتار شد . 

وَاذْکُرْ عَبْدَنَا أَیُّوبَ إِذْ نَادَى رَبَّهُ أَنِّی مَسَّنِیَ الشَّیْطَانُ بِنُصْبٍ وَعَذَابٍ (ص41) 

و بنده ما ایوب را به یاد آور آنگاه که پروردگارش را ندا داد که شیطان مرا به رنج و عذاب مبتلا کرد . 

در کتاب و سنت یک اصل کلی وجود دارد که در همه ی مشکلات حتی مشکلات جسمی به موازات درمان های عرفی و معمولی استغفار و یاد خدا هم لازم است. 

ان الذین اتقوا اذا مسهم طائف من الشیطان تذکروا فاذا هم مبصرون 

2- قناعت و کمبود آن حرص و آز  

پر خوری  ام الامراض جسمی می باشد (المعده بیت کل داء و الحمیه راس کل دواء) و انسان ممکن است از درون و جسم عقلی او هم دچار مرض گرسنگی شود و به مال اندوزی و حرص وطمع گرفتار شود و حتما باید از این جهت حساب خود را برسیم و از خداوند مدد بگیریم تا این کمبود و نقص عقلانی خود را جبران کنیم . 

خدا درمانی در قرآن و سنت(۴)

قدم سوم: ما یک ترازنامه از کمبودها و نواقص عقلی خود تهیه می کنیم 

عقل سرمنشا همه ی خوبیهاست  

 در کتاب اصول کافی ۷۵ لشکر برای آن شمرده شده است و احتما لا میتواند تا بی نهایت داشته باشد و هر کمبود عقلی موجب میشود یک صفت و یا نشانه ی جهل جایگزین شود .  

 مثلا نبود شادی سالم  که از عقل سرچشمه می گیرد ، توسط غم پر می شود . یا هر جا خیری نباشد ، شری پدید می آید .طبق حدیث  انسانی که نور ایمان در قلب او وارد شود ،عقل او هم کامل است مانند پیامبران و امامان و مومنین واقعی . اما مسلمانان عادی باید بکوشند تا نواقص عقلی خود را به کمک خداوند برطرف کنند و در قدم های بعد توضیح داده می شود . 

در قرآن آمده است که انسان باید با دقت نگاه کند که برای فردای خود چه می فرستد (ولتنظر نفس ما قدمت لغد)حشر/18

در حدیث آمده است قبل از آن که حسابتان را برسند خود ترازنامه بگیرد و حساب خود را بکنید (حاسبوا انفسکم قبل ان تحاسبوا) وسائل الشیعه ج16ص99 

ما در این قدم گذشته ی خود را دقیقا و با شجاعت جستجو می کنیم و با کاوش در گذشته در یک دفتر نواقص خود را لیست می کنیم و می نویسیم از جمله رنجش ها ، کینه ها ، بیماری ها ی جسمی ، دشمنی ها ، بی عفتی ها و شهوات و هوس های بیمار گونه و فقر و حتی کمبودهای مادی ....با کمک حدیث عقل و جهل ، نقص های  خود را با جزئیات شناسایی می کنیم تا به کمک خداوند بتوانیم آن را جبران کنیم و همینطور بعد از این مرحله   هر روز به این حسابرسی ادامه می دهیم و با اصل مهم مراقبه در اسلام پیش می رویم . مراقبه چهار مرحله دارد .(مشارطه ،مراقبه ، محاسبه و معاتبه) 

 عقل  در این مقاله با عقل ظاهری تفاوت دارد :  

عقل دو عقل است اول مکسبی،که درآموزی چودر مکتب صبی1960/4

از کتاب و اوستاد و ذکر و فکر      از معانی وز علوم خوب وبکر   1961/4

عقل تو افزون شود بر دیگران   لیک تو باشی زحفظ آن گران  1962/4

عقل دیگر بخشش یزدان بود   چشمه­ی آن در میان جان بود  1964/4