مرزنگوش؛ درمان رطوبتهای دِماغی
گیاهی پایا و معطر از خانواده نعناع Lamiaceae که تمام گیاه دارای عطر خوشایند و بوی مطبوع معطری شبیه آویشن می باشد.
از نظر حکمای طب سنتی طبع مرزنگوش گرم و خشک است.
خواص و آثار:
1. آشامیدن دم کرده آن بازکننده انسداد و گرفتگی های دِماغی (مغزی) و رافع سردرد سرد بلغمی و سوداوی است و زکام را قطع می کند .
2. عرق مرزنگوش به خاطر طبیعت گرم خود، بازکننده انسداد و گرفتگی های مغزی و درمان برخی سردردها می باشد .
3. کسانی که مبتلا به بی خوابی هستند و شبها خواب آرام و راحت ندارند و یا
اینکه به درد شدید میگرن دچارند یا مبتلا به زکام مغزی شده اند مرزنجوش
بهترین داروی شفابخش برای آنها می باشد.
4. مالیدن مرزنگوش با حنا در تسکین سردرد اثرى نیکو دارد.
5. مالیدن آن به چشم برای پیشگیری از شروع نزول آب در چشم و ضعف باصره مفید است.
6. دم کرده ۲ قاشق غذاخوری سرشاخههای خردشده گیاه در نیم لیتر آب جوش در درمان سیاه سرفه و سایر سرفهها و اسهال بهکار میبرند.
7. از دمکرده آن به شکل غرغره برای رفع التهاب دهان و گلو و به شکلمالیدنی برای زخمها بهکار میرود.
8. برای رفع سنگینی معده، نفخ و ناراحتیهای کبدی توصیه میشود. در موارد بیاشتهایی، ناراحتیهای هاضمه یا صفراوی مؤثر است.
9. در استعمال خارجی از اسانس آن بهصورت پماد برای ضدعفونی کردن زخمها و
در تسکین رماتیسم و دندان درد و گوش درد در استعمال موضعی آن مصرف دارد.
10. ریختن چند قطره از اسانس آن در گوش یا قرار دادن پنبۀ آغشته به آن در گوش باز کنندۀ مجرای گوش می باشد.
11. جوشانده ۲۰ تا ۳۰ گرم سرشاخههای گلدار آن در یک لیتر آب را با
عسلشیرین کنید. خوردن ۳ تا ۴ فنجان از این محلول بین غذاها برای بیماران
مبتلا به تنگی نفس توصیه شده است.
12. استنشاق این گیاه عطسه آور و اشک آور بوده و در درمان سردرد ناشی از سرماخوردگی مفید می باشد .
13. خوردن دم کرده آن فرح آور است و برای درد سینه و سرفه و تنگی نفس و درد
قلب و تحلیل نفخ و گاز و بادها و سختی در ترشح ادرار و حیض نافع است.
14. از دم کرده ۱۰ تا ۲۰ گرم سرشاخههای گلدار به مدت ۱۰ دقیقه در یک لیتر
آب جوش پس از صاف کردن و با عسل شیرین کردن برای درمان بیماریهای
دستگاهتنفسی، بهعنوان صافکننده خون و نیز برای تسهیل هضم و تسکین دردهای
ماهانه، روزانه سه فنجان تناول نمایید.
15. مرزنگوش وحشی توسط چینیها برای استفراغ، اسهال، یرقان و خارش استفاده
میشود. از تیره نزدیک مارجورام بوده و برای درد مفاصل، سرفه و به عنوان
شربت سینه استفاده میشود.
16. خشکیده مرزنگوش را با عسل مخلوط کنند و بر پوست بمالند لکههای سیاه
خونی و لکههای سبز رنگ خونی را بر میدارد و به ویژه برای زدودن لکههای
خونی زیر چشم بسیار مفید است.
17. ارسطو خواص زیادى را به آن نسبت داده که مهمترین آن خواص تقویت معده، بادشکن، معرق و ضدتشنج است.
18. روغن مرزنگوش عفونت گوش را برطرف میکند و مالیدن آن به صورت موضعی
باعث رفع تشنجات عصبی یا پرش موضعی میشود و عصب و عضلات را نرم میکند.
19. پخته شده آن به صورت ضماد، جای زخم و سالک که روی پوست مانده باشد را از بین میبرد.
کاربرد بهداشتی- آرایشی
شاداب کننده: سه قاشق غذاخوری مرزنگوش خشک را داخل قوری یا کتری دارای 750
میلی لیتر آب است بجوشانید. سپس آن را صاف کرده و با کمی گلاب مخلوط کنید و
داخل تشت بریزید و صورت را داخل تشت قرار دهید و با آن آب صورت را بشویید .