برای این که مفهوم شفاء و درمان را در قرآن درک کنیم ابتدا باید مفهوم بیماری و بلا و ریشه ی بیماری ها را بیابیم .
مرض هر چیزی است که انسان را از صحت و سلامتی خارج کند . انسان ممکن است در سه سطح بیمار شود . بیماری جسم ، روان و بیماری معنوی . قرآن در هر سه سطح راهنمایی می کند .
بیماری جسم :
طبق نص قرآن او درمانگر است (و اذا مرضت فهو یشفین ) هوالشافی از قرآن استنباط می شود و در دعاها خداوند طبیب و بهترین درمانگر معرفی شده است (نعم الطبیب )دعای جوشن کبیر
طبیب اصلی خداست و اطلاق طبیب به غیر خدا ، عاریتی است و در حقیقت پزشکان مذهبی ، پرستاران خدا هستند و دستورات او را اجراء می کنند .
در جامعه ی دینی هر پزشکی حتما قبل از تدریس طب باید دوره ی آموزشی مذهبی متناسب با طب را بگذراند و با طب اسلامی آشنا شود و طبابت بدون حضور خداوند ، گمراهی است . پیشنهاد ما به مسئولین این است که در همه ی رشته ها بویژه پزشکی دانشجویان باید مبانی دینی را آموزش ببینند تا همه چیز جامعه توحیدی و هماهنگ شود . پزشکی امروزی ، توحیدی و دینی نیست زیرا نمی داند که چرا خداوند انسان ها را در بلا و بیماری می افکند.
طبق نص قرآن ، تمام بلایای روحی ، جسمی و اقتصادی و ..... یک هدف را دنبال می کند و آن درمان بیماری فراموشی و دوری از خداست . در بخش بیماری های معنوی توضیح داده خواهد شد که دوری و فراموشی خدا ، بیماری و مرض معنوی است که بدترین مرض است و هدف از بیماری های جسمی و روانی ، درمان این بیماری است و انسان بیمار می شود تا به یاد خدا بیافتد و در سایه ی یاد خدا به سلامتی واقعی برسد که همانا لقاء الله و دیدار خداوند است .
از این رو بیماری که به یاد خداست سالم تر است از سالم بدنی و حتی روانی که به یاد خدانیست . لذا چه بسا بیمارنی که سالم هستند و چه بسا افراد سالمی که در حقیقت و درون بیمار می باشند.