آفْت (به انگلیسی: Aphthous stomatitis) یک بیماری شایع در دهان است که ضایعات دردناک نکروتیک در مخاط دهان، زبان و لثه به بار می آورد. علت آن ناشناخته است ولی ممکن است خودایمنی باشد. دوره آن حدود یک هفته است و اغلب پس از آن بدون درمان هم بهبود مییابد. درمان آن اغلب علامتی است و برای رفع آن بیشتر از دهانشویه یا قطره استفاده میشود.
اتیولوژی آفت عود کننده دهانی، دقیقاً مشخص نیست اما مواردی به عنوان علل زمینه ساز برای آن معرفی شدهاند؛ مانند زمینه ارثی، استرس، اختلالات ایمونولوژیک، عوامل هورمونی، کمبودهای تغذیهای و نقایص خونی، سیگار و حساسیتهای غذایی.
علائم آفت محدود به دهان هستند و بیمار علائم عمومی (مانند تب) ندارد. علامت اصلی درد یا سوزش در محل آفت است. ممکن است درد با بعضی غذاها و آشامیدنی ها (مانند اسیدها ) تشدید شود. با بهبود زخم درد نیز کاهش مییابد.
آفت خودبخود خوب میشود و معمولاً نیازی به درمان ندارد. برای آفت اگر درمانی صورت بگیرد معمولاً به دو منظور زیر خواهد بود:
۱ – کاستن از درد و التهاب و استرس
۲ – جلوگیری از اضافه شدن عفونت ثانویه به آن
به نظر می رسد ویتامین ب۱۲ در درمان آفت عود کننده موثر باشد (۲). دهانشویههایی مانند بنزیدامین، دیفن هیدرامین، میرتوپلکس و کلرهگزیدین نیز ممکن است به کار روند. تغییر خمیردندان و قطع مصرف سیگار نیز میتواند مفید باشد.
رایجترین درمانهایی که در این خصوص توصیه میشود شامل موارد زیر هستند:
۱- رعایت بهداشت دهان
۲- استفاده از مواد محافظ موضعی(Orabase) حاوی استروئیدهای موضعی همچون تریامسینولون یا Flucinolone یا Clobetasol.
۳- استفاده از آنتیبیوتیک موضعی همچون کلرهگزیدین، بنزیدآمین یا پرسیکا
۴- استفاده از آنتیبیوتیک موضعی مانند کپسولهای ۲۵۰ میلی گرمی تتراسایکلین در cc۵ سرم فیزیولوژی حل شده به صورت دهانشویه
۵- رفع کمبودهای ویتامینی و املاح سرمی همچون ویتامین B۱۲، آهن و اسید فولیک و پرهیز از غذاهای آلرژی زا
۶- استفاده از داروهای بی حس کننده موضعی همچون لیدوکائین و یا دیفن هیدرامین
بهترین درمان برای آفت دهان استفاده از داروهای گیاهی مانند مریمگلی و عصاره گل میخک میباشد زیر تاثیر آن بسیار سریع در حد ۲ الی ۵ دقیقه است.
۸-مالیدن ویکس به روی آن باعث میشود زود خوب شود یعنی دو روز